Best of Bolivia

Vanuit Puno aan het titicacameer zijn we overgestoken naar Casablanca, de Boliviaanse kant van het titicacameer. Meer toeristisch, maar ook een veel betere sfeer. Het stadje is klein maar gezellig. Op weg er naartoe steken we het meer over met een bootje, de grote bus op een ander bootje wat maar net past, kan allemaal hier. Net voor aankomst moeten we onverwacht nog een tax betalen (heel weinig, maar we hadden alle Peruaanse sol uitgegeven omdat we daar niks meer aan zouden hebben). Gelukkig waren andere toeristen zo lief het ons te lenen. We kwamen op tijd aan in Casablanca, waardoor we gelijk de boot konden pakken naar het eilandje Isla del sol. Heerlijk in het zonnetje, wind door onze haren en een prachtig uitzicht. In de verte achter het meer zagen we bergen met besneeuwde bergtoppen, het blijft een gek contrast. Het bootje zet ons af bij een steile helling met een aantal hostels, de kamer die we boeken heeft dan ook een prachtig uitzicht op het meer. Isla del sol maakt zijn naam helemaal waar: prachtig weer en hoeveel we ook smeerden, verbranden deden we toch. Het was ondertussen eind van de middag, maar we hadden nog tijd om het eiland te verkennen. Nergens is een kaart van het eiland te bekennen en de ruïne die de Lonely Planet aangeeft kunnen we dan ook niet vinden. Wel is rondlopen op het eiland alleen al leuk, een aardige klim omhoog en is het mooi om bovenaan de zonsondergang te bekijken. Het kost ons nog vrij veel moeite om tussen de tientallen pizzeria's die we waren tegen gekomen eentje te vinden die open was. En terug naar het hostel was het pikkedonker, geen verlichting en leken we de enige die nog terug moesten naar ons hostel.
De volgende dag zijn we eerst de ruïne gaan zoeken. Dit was nog best een opgave, toen we eindelijk het pad in de goede richting hadden gevonden, zagen we dat we de ruïne onder ons voorbij liepen en ineens hield het pad op. De lama eerder op het pad vond het blijkbaar niet zo'n goed idee dat we hem voorbij liepen, die probeerde naar ons te spugen (best grappig). Totaal via de verkeerde kant off road de helling naar beneden getrotseerd, maar het was een mooie ruïne dus het was het waard. Hierna zijn we over het terug gevonden pad van de Zuid kant van het eiland naar de Noord kant gelopen, wat we net niet helemaal redden vanwege de tijd. De boot bracht ons weer terug naar Casablanca, waar we cheap ass voor 3.5 euro pp een kamer vonden met eigen badkamer. 
Casablanca zelf was niet erg groot, we hadden nog een halve dag voordat we de bus zouden nemen naar La Paz en dat was dan ook genoeg. Van La Paz had ik niet zoveel verwachtingen. We hebben veel verhalen gehoord over de criminaliteit, dus ik dacht zo weer weg te zijn uit deze stad. Maar deze stad heeft me verrast, ontzettend groot, druk en daarmee chaotisch maar toch vond ik het een leuke stad. Veel kraampjes en veel mensen op straat. Wij sliepen in een b&b waarvoor we relatief veel betalen in Boliviaanse termen, maar dan zaten we wel in een goede wijk en in een mooi hostel met ontbijt. De heksenmarkt was een apart iets, foetussen van lama's en dat soort gekke dingen waren hier te vinden. Toen we de boekingskantoren voorbij liepen zagen we een aantal advertenties over het beklimmen van gletsjers, iets wat ons allebei meteen aan sprak. De 'huayna potosi'. We waren op dat moment nog aan het twijfelen of we naar Sucre zouden gaan (was namelijk zo'n 20 uur om met de bus) en daar lag Potosi   dichtbij. Misschien dan toch maar wel ? Vanaf Potosi zal het wel beter te boeken zijn. Het was eigenlijk toevallig dat we uit enthousiasme (en omdat we misschien zouden gaan mountainbiken) het hostel een nacht te veel extra hadden geboekt dat we nog een dag moesten vullen en ik op internet ben gaan zoeken wat we nog konden doen, dat ik erachter kwam dat huayna potosi helemaal niet dichtbij Potosi was, maar gewoon dichtbij La Paz. Hadden we het bijna gemist en voor niks afgereisd naar Potosi. De volgende dag dus opnieuw het centrum in om deze tour te boeken. Gek genoeg waren ongeveer alle tours met alleen een Spaanse gids en voor het lopen over ijs met grampons en een ijsbijl wil je eigenlijk wel goede uitleg hebben. Toch konden we er eentje vinden waarvoor we dan wel iets meer betaalden, maar toch wel fijn om te hebben. 's Middags zijn we naar de valley de luna geweest, wat me deed denken aan cappadocie. Een ontzettend mooi landschap, wat lijkt op een grot maar dan in de open lucht. Elk hoekje was weer anders en zo mooi. 
De volgende dag was het zover: het huayna potosi avontuur ging voor ons beginnen. Onze backpacks hadden we leeg gemaakt, want we moesten 15 kg aan materiaal met ons mee tillen. Snowboots, grampons (spikes onder je schoenen), ijsbijl, tuigje, schoen beschermers, broek, extra fleece, extra dikke jas en extra handschoenen. Ik had de dag ervoor toch ook maar een muts gekocht want die gingen we echt nodig hebben. Op dag 1 werden we bij de refugio afgezet (op 4700m). Het was daar al behoorlijk koud en het sneeuwde. Vanaf dit punt zijn we naar een gletsjer dichtbij gelopen om te oefenen. Best maf om met spikes onder je schoenen te lopen, maar hoe leuk om te doen! Naar boven klimmen op een steil gedeelte met behulp van een ijsbijl was het allerleukste. We hadden dit nog wel uren kunnen volhouden. Ook oefenden we hoe we zouden lopen vast aan het touw. Echt tof om te doen, hoe snel je over het ijs ook omhoog klimt is onvoorstelbaar. In de refugio was het wel rete koud en het eten was slecht (kale rijst met 1 ei). Ook de gids die we hadden was niet bepaald leuk, maar we genoten van wat we deden. 
De tweede dag voelde ik me in de ochtend al niet lekker. Op deze dag moesten we naar de tweede refugio klimmen, van waaruit op de derde dag onze tocht over de gletsjer zou beginnen. Dit was zwaar met de backpack van 15 kg op je rug... Onderweg voelde ik me echt onwijs beroerd, waarschijnlijk door de hoogte en ben ik flink over mijn eigen grenzen gegaan om de refugio te bereiken. De gids was niet bepaald behulpzaam en in plaats van vragen hoe het met me ging, maakte hij opmerkingen over dat we wel heel langzaam waren (wat uiteindelijk dus heel erg mee viel omdat wij misschien een kwartier langer bezig waren dan de rest). Het laatste stuk naar boven was ook letterlijk berg beklimmen op flink steile rotsen (gevaarlijk ook) met de backpack op je rug. Wat was ik blij dat we er waren en ik naar de wc kon en mijn bed in kon klimmen. Wat kan je je beroerd voelen van de hoogte (inmiddels zaten we ook al op 5200m, meer dan 5km boven zeeniveau!). Het was nog maar middag, maar iedereen lag op bed om uit te rusten. 's Avonds hadden we nog een discussie met de gids waarbij hij zei dat we maar later moesten vertrekken omdat we de zonsopgang op de top toch niet gingen halen... Moeten we dan juist niet eerder weg? Ook zei hij dat hij de tocht af zou breken als hij vond dat het nodig was. Hoe ziek ik me ook voelde, ik was vastbesloten om de top de bereiken. Whatever it takes. Wel was ik bang dat ik het niet zou halen vanwege het beroerd voelen en ik het dan zou verpesten voor Puck, omdat je met zijn 3en vast zit aan het touw zou zei dan ook terug moeten. 
De derde dag begon om 00:00 in de nacht, dus heel lang om bij te komen had ik niet. Ook al heb ik na het eten niet echt meer kunnen slapen, heeft het slapen overdag me goed gedaan. Ik voelde me verre van goed, maar wel beter en ik wilde dit zo graag. Om 1:00 starten wij aan onze tocht (ja het is een belachelijke tijd). Bepakt met ongeveer 6 lagen aan is het nog heel erg koud. Het eerste stuk gaat me nog best makkelijk af en het verbaasd me hoe positief ik kan denken naar omstandigheden. Hierna werd de tocht zwaarder, sneeuw waar je diep in weg zakt, smalle randjes en steile hellingen. Vooral de steile hellingen waar je ook nog eens diep weg zakt zijn killing. De schoenen die ze mij gegeven hebben zijn veel te groot (bij passen zeiden ze dat ze ruim moesten zitten), waardoor mijn voeten in de schoen alle kanten op gaan en weinig steun geven. En daarbij komt dat adem halen op deze hoogte bijna onmogelijk leek. Al vrij snel geeft Puck aan dat ze zich niet lekker voelt. Toch zijn we nog vrij lang door gelopen/geklommen. Het was zo'n rare gewaarwording om te lopen in de sneeuw en op het ijs midden in de nacht, met alles wat je kon zien het kleine beetje licht van je hoofdlampje. Het was zwaaaar. Weer flink over mijn grenzen en maar doorgaan en doorgaan. Misschien wel het zwaarste wat ik ooit heb gedaan. Na 4.5u lopen vragen we hoe ver we nog moeten. We waren op de helft. Whutt?! Hoe dan? Van tevoren hebben ze aangegeven dat het in totaal 5u lopen zou zijn. Even zijn we nog doorgelopen maar Puck voelde zich te ziek om door te gaan. Ik had nog even gekund maar de top was waarschijnlijk ook voor mij te hoog gegrepen. We waren helemaal leeg, alles gegeven. Maar wel echt balen dat het dan toch niet lukt en we moeten opgeven... Langzaam komt de zon op en komen we zien wat we nou eigenlijk aan het doen waren. Het uitzicht was echt adembenemend mooi. Echt prachtig. Nu zagen we ook wat we allemaal voor steile paden en smalle randjes we omhoog waren geklommen, onvoorstelbaar. Het was zo koud dat er een laag ijs is gaan staan op onze tassen, het water in onze tassen helemaal bevroren was en ook mijn haar bestond uit ijspegels. Bizar. Maar ongelooflijk mooi. Hoe zwaar het ook was, alle stappen zijn het waard geweest en even vergeet je ook hoe ellendig je je voelt en geniet je waar je loopt. Naar beneden hebben we denk ik ook nog 3u gelopen, kan je nagaan. Terug op de refugio konden we nog even uitrusten voordat we weer met de gevulde backpacks naar de eerste refugio terug moesten lopen. Dan denk je alles gehad te hebben... Het laatste stuk merk je dan ook echt dat je alles al hebt gegeven op de gletsjer en dat je op bent. Achteraf hoorden we dat maar 2 vd 10 groepjes het gehaald hadden. Toch niet zo'n beginners ding als dat ze het doen voorkomen. De windstoten en de sneeuwstormen onderweg hebben het ons ook niet makkelijk gemaakt. Oké we hebben dan wel niet de top gehaald, maar we kunnen wel trots zijn op onszelf dat we alles hebben gegeven. Nieuw PR: 5740m!! Echt heel hoog. 
's Avonds zijn we naar de terminal gegaan om de bus naar Uyuni te pakken, om daar uit te vinden dat die vol waren. Balen. Maar weer op zoek naar een hostel en nog een dagje blijven. Deze wijk was duidelijk verschillend van de wijk waar we sliepen, hier liepen we minder prettig door de straten. Uiteindelijk was het ook wel fijn om nog een dag te blijven,  we hebben er een rustdag van gemaakt en konden mooi ons kleren laten wassen. 's Avonds de nachtbus in naar Uyuni.
De volgende dag kom ik doodziek uit de bus, waarschijnlijk nog een uitwerking van de huayna potosi. Eigenlijk wilden we gelijk door een tour doen op de zoutvlakten, nu werd het de hele dag in bed en op de wc voor mij. Bah.
Gelukkig voelde ik me de volgende dag beter en konden we door. We hebben een 3-daagse tour geboekt met oversteek naar Chili. We vragen voor de zekerheid nog even na of we echt niks bij de grens overgang hoeven te betalen, voordat we onze laatste Boliviano's uitgeven aan koekjes voor onderweg. De tour had een vol programma met meerdere stops. Met een jeep werden we rond gereden, die we deelden met 3 Belgische dames en Amerikaanse vrouw. De eerste stop was bij een treinenkerkhof. Ja, het bestaat. Hier stonden nog wat Engelse en Amerikaanse treinen ter herinnering aan de aanleg van de sporen. Toch best leuk en interessant om te zien. De tweede stop was op een marktje waar alles gemaakt werd van zout. Grappig om te zien wat ze er allemaal mee kunnen. De derde stop was op de zoutvlakten zelf. Dit was niet het meest heldere stuk, maar leuk om hopen zout te zien liggen en verderop te zien hoe het ingewonnen wordt. Een stukje verder stond het dakar beeld, ter ere van de dakar die hier nog in 2014 gehouden is. De lunch hadden we in een restaurant / hostel gebouwd van zout, echt bijzonder hoe ze dit maken. Na de lunch zijn we de leuke foto's gaan maken. Op een punt waar het zout heel helder was, met randen in de vorm van een hexagon, ontzettend mooi om te zien. De zoutvlakten strekken zich uit over 10500km2, waardoor je door een beetje afstand te nemen foto's kan nemen waarop je heel klein lijkt en iemand dichtbij groot. Ook al mislukten de eerste foto's allemaal, kwamen we er met behulp van de gids achter dat het met een telefoon beter lukt en hebben 

we een aantal gave foto's kunnen nemen. De gids was geduldig en ging zelfs plat op zijn buik liggen in het ruwe zout om ons te helpen. We zijn hier best wel een tijdje mee aan het spelen geweest en toen moesten we echt door. Ergens heel random midden in de uitgestrekte vlakten was er ineens een eiland van rotsen en groen, met reusachtige cactussen. Zo'n cactus groeien ongeveer 1cm per jaar, sommigen zouden rond de 800 jaar oud zijn. Voor de zonsondergang zijn we nog ergens in het midden van de vlakten gestopt, de temperaturen namen al flink af. Zelf sliepen we in een ander zout hotel. 
De volgende dag lieten we de zoutvlakten achter ons en vervolgden we onze weg. Ook deze dag was het programma weer vol. 's Ochtends stopten we op uitkijkpunten en namen we een kijkje in bijzondere grotten, heel anders dan die ik eerder had gezien. Met de lunch gingen we picknicken bij een lagoon vol met alle kleuren kroes, die in de vorm van cirkels in het water dreven. Vlakbij stonden tientallen lama's en hier zagen we de eerste flamingo's. Ook de rode rotsen hier namen bijzondere vormen aan, sommigen leken op paddestoelen (deed me een beetje denken aan een nationaal park in Australië) en het mos groeide in de vorm van broccoli. Zonnetje erbij, wat wil je nog meer. 
Hoewel we deze dag vrij veel in de jeep zaten zagen we onderweg genoeg. Het landschap veranderde elke 5min, maan landschappen naar besneeuwde bergen, bergen met groen/oranje/rood/paars-achtig, lama's langs de kant of antilopes, name it. Genoeg om naar te kijken en de gids stopte voor ons als we foto's wilden maken. In de middag hebben we verschillende lagoons bezocht vol met flamingo's. Het moeten er honderden geweest zijn in 3 verschillende soorten. Als je stil was kon je nog best dichtbij komen (iets wat anderen niet leken te snappen). Onze jeep reed samen met een andere jeep zodat je nooit kan stranden in de middle of nowhere. De andere chauffeur was alleen niet zo goed als die van ons, nam andere paden of ging nog verder off road rijden. Onze chauffeur zag je dan afkeurend met zijn hoofd schudden en terecht: de andere chauffeur heeft maar liefst 4 of 5 banden plat gereden in 2 dagen tijd. Ondertussen had hij ook al onze reserven gebruikt en moesten we steeds wachten voor het verwisselen van de banden. Hierdoor werd het later en later. De refugio waar we wilden gaan slapen had 100 plekken en omdat er geen telefoon verbinding is, kan je niet reserveren. Zoals inmiddels verwacht, zat deze al vol en moesten we nog eens een half uur door rijden. In de tweede en laatste refugio was er plek voor 500 man, maar even leek het er op dat zelfs hier geen plek meer was. Gelukkig hadden we aan de andere kant van het park meer geluk. We sliepen met zijn allen op 1 kamer, iets wat in dit gezelschap niet eens zo erg was. Wel was er nog even discussie omdat zij graag de zonsopgang wilden zien wat zou betekenen dat we ipv 6u 's ochtends weg om half 5 al weg zouden moeten. Daarbij kwam dat we het dan niet op een specifieke plek de zonsopgang zouden bekijken, dus what was the point? Wij zouden doorgaan naar Chili dus het zou al een lange dag voor ons worden. 
De derde dag begon bij de geisers waar we toch nog de zon op zagen komen. Best wel smelly en heel koud, maar opnieuw bijzonder. De volgende en laatste stop was bij een lagoon met een hotspring (waar we geen tijd voor hadden) waar we zouden ontbijten. Toch liep het iets anders, nu was onze band lek en werden wij in andere auto's gezet. Dit moest zo snel en chaotisch dat we moesten rennen voor onze spullen, maar wat eten in onze hand moesten pakken en niet echt een goed afscheid konden nemen van de groep. Dit omdat we op een bepaalde tijd de grens over moesten steken (waarschijnlijk door de transfer met een andere bus). Ook werden we gescheiden in verschillende auto's, best spannend zonder goede communicatie en zonder telefoon netwerk. Maar zonder problemen kwamen we aan bij de grens. Dit was ook een random huisje midden in de woestijn tussen de besneeuwde bergen. Daar bleek dat we toch wel iets moesten betalen, wat we dus niet hadden. De grenswachter was not amused en hield het paspoort van puck bij zich tot zij 5 dollar had gehaald wat we nog in de backpack hadden. Omdat hij van tafel moest verwisselen voor een andere stempel, gaf hij het paspoort aan mij en ben ik eruit geknepen voordat puck terug was om te betalen. Weer mazzel gehad. Zoveel gehaast, zitten we nog in een stilstaande bus anderhalf uur te wachten op mensen die niet komen. Vanaf dit punt was het nog heel kort naar San pedro de atacama en kwamen we alsnog eerder dan verwacht aan.